Popyt na warszawskie biura wyższy od podaży
Warszawski rynek biurowy notuje rekordowe wyniki
Warszawa jest europejskim liderem pod względem rozwoju gospodarczego, co doskonale widać na rynku biurowym, który w ostatnich latach dokonał niezwykłego skoku, jeśli chodzi o jakość oferowanej powierzchni. - Powstające na terenie aglomeracji obiekty należą do najnowocześniejszych na naszym kontynencie. Realizowane inwestycje przyniosą miastu za dwa trzy lata, nie tylko spektakularne budynki, ale także pozwolą wykreować nową, atrakcyjną przestrzeń miejską – przyznaje Bartłomiej Zagrodnik, Partner Zarządzający i Prezes Zarządu Walter Herz.
Coraz większa różnorodność oferty warszawskiego rynku biurowego idzie w parze z wyjątkowo dynamicznym wzrostem podaży. Warszawa dysponuje już 5,43 mln mkw. nowoczesnej powierzchni, a jak wynika z danych Walter Herz, w budowie na terenie aglomeracji pozostaje aktualnie około 790 tys. mkw. biur. Taki wolumen zaspokaja jedynie roczny popyt na powierzchnię biurową w Warszawie, który w 2017 roku przekroczył 800 tys. mkw.
W okresie pierwszych trzech kwartałów tego roku do najemców trafiło już ponad 630 tys. mkw. powierzchni biurowych, o 8 proc. więcej niż w rekordowym pod względem absorpcji 2017 roku. Jak zauważa Bartłomiej Zagrodnik, tak duży i wciąż rosnący popyt na stołeczne biura sprawia, że mimo niezwykłej aktywności deweloperów, możemy dziś mówić o pewnego rodzaju luce podażowej na warszawskim rynku.
Najnowszym, wyraźnym trendem jest intensywny rozwój w Warszawie operatorów przestrzeni coworkingowych, których aktywność widoczna jest także w strukturze popytu. Tylko w ciągu pierwszych trzech kwartałów 2018 roku firmy z tego sektora wynajęły w mieście prawie 90 tys. mkw. powierzchni biurowej, generując około 14 proc. popytu na warszawskie biura. Analizy Walter Herz wskazują, że w ścisłym centrum miasta jedna czwarta wynajętej w tym roku powierzchni trafiała w ręce operatów coworkingowych.
Rosnące drapacze chmur zmienią biznesową mapę Warszawy
Niesłabnące zainteresowanie lokalizacją ze strony największych światowych graczy dopinguje inwestorów do działania. W tym roku w Warszawie ruszyła budowa dziesięciu projektów biurowych, oferujących łącznie ponad 270 tys. mkw. powierzchni.
Przy ulicy Żelaznej wystartowała m.in. przygotowywana od wielu lat realizacja kompleksu ArtN opartego na rewitalizacji zabudowań dawnej fabryki Norblina. Na skrzyżowaniu dwóch linii metra rozpoczęła się budowa biurowca Central Point, a przy Burakowskiej kampusu biurowego Forest z 78 tys. mkw. powierzchni. Niedawno przy rondzie Daszyńskiego zaczęła się również realizacja 140 metrowej wieży Generation Park Y.
W Warszawie prowadzona jest budowa wielu widowiskowych obiektów, które w większości oddane zostaną w 2020 roku. Po ich ukończeniu biznesowa mapa Warszawy bardzo się zmieni. Przede wszystkim dzięki ogromnej rozbudowie obszaru w pobliżu ronda Daszyńskiego na Woli, gdzie powstaje nowocześnie zaprojektowana dzielnica biurowa.
Szklane wieże i biura loftowe
W Warszawie inicjowane są inwestycje, w których powstaną wieże biurowe, pozwalające zdetronizować wciąż najwyższy w mieście, 231 metrowy Pałac Kultury i Nauki.
W 2020 roku nie tylko w Warszawie, ale i w Unii Europejskiej najwyższym budynkiem biurowym będzie wieża, powstająca aktualnie w kompleksie Varso w pobliżu Dworca Centralnego przy skrzyżowaniu alei Jana Pawła II z Chmielną. Obiekt zaoferuje łącznie 145 tys. mkw. powierzchni. Drugim co do wielkości projektem biurowym, który ma zostać oddany w tym samym roku będzie usytuowany przy rondzie Daszyńskiego kompleks The Warsaw Hub z 75 tys. mkw. powierzchni.
W przyszłym roku także w Wolskim City zostanie ukończona inwestycja Mennica Legacy Tower z powierzchnią ponad 60 tys. mkw. W biurową topografię tego rejonu miasta wpiszą się też takie obiekty jak 195 metrowy Skyliner (44 tys. mkw.), czy kolejne budynki inwestycji Generation Park i Spark (70 tys. mkw.). Od tempa komercjalizacji The Warsaw Hub firma Ghelamco uzależnia zaś termin rozpoczęcia budowy położonego w pobliżu wieżowca Unit Warsaw, który wraz z urządzeniami technicznymi na dachu osiągnie wysokość 202 metrów. Niedaleko, przy rondzie ONZ stanie też 150 metrowy budynek PHN Tower.
Zdaniem Bartłomieja Zagrodnika, do najciekawszych warszawskich realizacji biurowych należą z pewnością także te oparte na rewitalizacjach dawnych zabudowań industrialnych. Najemcami wypełniła się już będąca na ukończeniu Elektrownia Powiśle. Po niemal dekadzie oczekiwania ruszył wspomniany już projekt ArtN, a w następną fazę przygotowań do budowy weszła inwestycja Bohema, zlokalizowana w miejscu dawnej fabryki Polleny na warszawskiej Pradze. W tej, coraz popularniejszej, stołecznej dzielnicy otwarta została też jesienią komercyjna część Konesera, wielofunkcyjnego kompleksu, który powstał na terenie dawnej Warszawskiej Wytwórni Wódek.
Warszawski Służewiec poprawia jakość
Spore zmiany przechodzi w ostatnim czasie warszawski Służewiec, największa strefa biznesowa w Polsce. Pomimo swego ogromnego potencjału, w biurowcach zlokalizowanych na terenie zagłębia wskaźnik pustostanów jest dwukrotnie wyższy od średniej notowanej w mieście i trzykrotnie wyższy niż w centrum. Na tym obszarze prowadzone są inwestycje infrastrukturalne, które mają wpłynąć na poprawę atrakcyjności dzielnicy dla inwestorów. Chodzi głównie o poprawę infrastruktury drogowej i nowe połączenia komunikacyjne.
Jednocześnie deweloperzy wychodzą z inicjatywą by poprawić środowisko pracy i nie tylko konsekwentnie zmieniają do niedawna jednolitą biurową funkcję tego obszaru poprzez inwestycje o charakterze mieszkalnym, hotelowym, czy usługowym, ale także wprowadzają udogodnienia mające zwiększyć popularność Służewca po godzinach pracy. Ma to służyć zatrzymaniu odpływu najemców do rozrastającego się biznesowo centrum miasta. Co w połączeniu z oferowanymi konkurencyjnymi stawkami czynszowymi przynosi pożądany skutek.
Coraz mniej wolnych powierzchni
W ciągu 9 miesięcy tego roku rynek warszawski urósł o niemal 200 tys. mkw. powierzchni. Deweloperzy oddali do użytku 20 budynków biurowych, w większości zlokalizowanych w centralnej strefie aglomeracji. Jak wskazują eksperci Walter Herz, ich stopień komercjalizacji po zakończeniu budowy sięgał średnio 70 proc.
Szacunkowe obliczenia wskazują, że w 2019 roku w Warszawie przybędzie około 270 tys. mkw. powierzchni. Żeby jednak mieć większy wybór firmy poszukujące dużych powierzchni w centralnej części stolicy będą musiały poczekać co najmniej do 2020 roku.
Współczynnik niewynajętej powierzchni w Warszawie jest obecnie najniższy od 5 lat i wynosi średnio około 10 proc., a w centralnych regionach miasta przekracza zaledwie 6 proc. W ciągu ostatnich 12 miesięcy poziom pustostanów obniżył się o około 3 proc. Najwięcej pustych biur jest w rejonie ulicy Żwirki i Wigury i na warszawskim Służewcu, około 17-19 proc.